Buddyzm: co to?

Wprowadzenie do buddyzmu

Buddyzm jest jedną z najstarszych religii świata, wywodzącą się z Indii, a jego początki datuje się na VI-V wiek p.n.e.

Założycielem buddyzmu jest Siddhartha Gautama, znany później jako Budda, co oznacza “Przebudzony”. Buddyzm nie jest jedynie religią w tradycyjnym sensie, ale także filozofią życia, która skupia się na osiągnięciu oświecenia poprzez medytację, mądrość i moralność.

Życie buddy

Siddhartha Gautama urodził się około 563 roku p.n.e. w królewskiej rodzinie w Kapilavastu, w dzisiejszym Nepalu. Zgodnie z tradycją, w młodym wieku zrezygnował z życia w luksusie, aby poszukiwać odpowiedzi na pytania dotyczące cierpienia i egzystencji. Po latach ascetycznego życia i medytacji osiągnął oświecenie pod drzewem Bodhi w Bodh Gaya. To doświadczenie przemieniło go w Buddę, a jego nauki stały się fundamentem buddyzmu.

Podstawowe nauki buddyzmu

Centralnym punktem buddyzmu są Cztery Szlachetne Prawdy, które Budda przekazał w swoim pierwszym kazaniu. Są one następujące:
Szlachetna Prawda o Cierpieniu (Dukkha): Cierpienie jest nieodłączną częścią ludzkiego życia.

Szlachetna Prawda o Przyczynie Cierpienia: Przyczyną cierpienia jest pragnienie i przywiązanie.

Szlachetna Prawda o Ustaniu Cierpienia: Możliwe jest przezwyciężenie cierpienia poprzez odcięcie pragnień.
Szlachetna Prawda o Ścieżce Prowadzącej do Ustania Cierpienia: Istnieje droga prowadząca do ustania cierpienia, znana jako Ośmioraka Ścieżka.

Ośmioraka Ścieżka

Ośmioraka Ścieżka jest kluczową praktyką w buddyzmie, która prowadzi do ustania cierpienia i osiągnięcia nirwany. Składa się z następujących elementów:

Właściwe Zrozumienie: Zrozumienie Czterech Szlachetnych Prawd.

Właściwe Myślenie: Pielęgnowanie myśli wolnych od złośliwości i okrucieństwa.

Właściwa Mowa: Powstrzymywanie się od kłamstw, obmowy i szkodliwych słów.

Właściwe Działanie: Unikanie działań, które wyrządzają krzywdę innym istotom.

Właściwy Sposób Życia: Wybieranie zawodu, który nie szkodzi innym.

Właściwe Wysiłki: Starania w celu zwalczania negatywnych stanów umysłu i pielęgnowanie pozytywnych.

Właściwa Uważność: Utrzymywanie pełnej świadomości ciała, uczuć, myśli i zjawisk.

Właściwe Skupienie: Rozwijanie zdolności do głębokiej medytacji.

Różnorodność szkół buddyzmu

Buddyzm nie jest jednolitą religią i na przestrzeni wieków wykształcił różnorodne szkoły i tradycje. Do najważniejszych z nich należą:
Theravada: Znana również jako “Szkoła Starszych”, koncentruje się na pierwotnych naukach Buddy i jest dominująca w krajach takich jak Sri Lanka, Tajlandia, Laos, Kambodża i Birma.
Mahayana: Znana jako “Wielki Wóz”, obejmuje różnorodne tradycje, takie jak zen i czysty kraj, i jest popularna w Chinach, Japonii, Korei i Wietnamie.
Vajrayana: Znana jako “Diamentowy Wóz”, jest odmianą buddyzmu tybetańskiego, która kładzie nacisk na praktyki ezoteryczne i tantryczne.

Medytacja w buddyzmie

Medytacja jest jednym z najważniejszych aspektów buddyjskiej praktyki. Istnieje wiele form medytacji, ale dwie główne to:
Śamatha: Medytacja skoncentrowana na rozwijaniu spokoju i skupienia umysłu.
Vipassana: Medytacja wglądu, której celem jest zrozumienie prawdziwej natury rzeczywistości poprzez uważne obserwowanie zjawisk.

Buddyzm na świecie

Dziś buddyzm praktykowany jest na całym świecie, a jego wpływ wykracza daleko poza granice krajów, w których jest tradycyjnie obecny. Współczesne społeczeństwo ceni sobie buddyjskie wartości takie jak współczucie, mądrość, prostota życia i szacunek dla wszystkich istot żyjących.
Buddyzm, będący zarówno religią, jak i filozofią, oferuje głębokie nauki na temat natury cierpienia, moralności, medytacji i oświecenia. Jego uniwersalne przesłanie o współczuciu, pokoju i wewnętrznym rozwoju przyciąga ludzi na całym świecie, niezależnie od ich kulturowego czy religijnego pochodzenia. Praktyki buddyjskie i filozoficzne refleksje Buddy nadal inspirują miliony osób do poszukiwania wewnętrznego spokoju i harmonii w codziennym życiu.