Stomia – definicja, funkcje i wyzwania

Stomia jest to otwór chirurgicznie utworzony na powierzchni ciała, który umożliwia wydalenie kału lub moczu w przypadku, gdy naturalne drogi odprowadzania są niedostępne lub niezdolne do prawidłowego funkcjonowania.
Jest to często wynik operacji chirurgicznej, która może być konieczna w przypadku chorób takich jak rak jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, urazy czy wrodzone wady anatomiczne.
Funkcje
Stomia pełni kluczową rolę w utrzymaniu życia i poprawie jakości życia pacjentów, którzy nie są w stanie korzystać z naturalnych dróg wydalniczych. Istnieją trzy główne rodzaje stomii, z których każda ma swoje unikalne funkcje:
Stomia jelitowa
Stomia jelitowa, znana również jako kolostomia lub ileostomia, jest wytworzona poprzez przekierowanie końca jelita przez otwór w ścianie brzucha. Jest stosowana w przypadku raka jelita grubego, choroby Leśniowskiego-Crohna i innych schorzeń jelitowych. Kał jest wydalany przez otwór w jamie brzusznej i zbierany w specjalnej worku stomijnym.
Stomia moczowa
Stomia moczowa, zwana również nefrostomią lub ureterostomią, jest tworzona przez przekierowanie jednego lub obu moczowodów na zewnątrz ciała. Jest stosowana w przypadku niedrożności dróg moczowych, raka pęcherza moczowego lub nerek oraz urazów. Mocz jest odprowadzany bezpośrednio z moczowodów do zewnętrznego worka lub systemu odprowadzania.
Stomia odbytnicza
Stomia odbytnicza, zwana również ileostomią lub kolostomią, jest utworzona przez przekierowanie końca jelita cienkiego lub grubego na zewnątrz ciała. Jest stosowana w przypadku raka odbytnicy, urazów lub chorób zapalnych jelit. Stolce są zbierane w worku stomijnym na zewnątrz ciała.
Wyzwania i adaptacja
Choć stomia może być życiodajną procedurą ratującą życie, pacjenci często muszą stawić czoła liczny wyzwaniom związanym z jej akceptacją i utrzymaniem. Należą do nich:
Adaptacja psychologiczna
Proces przyjęcia stomii może być trudny emocjonalnie. Pacjenci mogą doświadczać uczucia wstydu, gniewu, smutku oraz utraty poczucia własnej godności. Wsparcie psychologiczne i edukacja są kluczowe dla pomocy pacjentom w radzeniu sobie z tymi emocjami i akceptacji zmiany w swoim ciele.
Opieka pielęgniarska
Pielęgnacja stomii wymaga specjalistycznej wiedzy i umiejętności. Pacjenci muszą nauczyć się, jak prawidłowo zmieniać opatrunki stomijne, dbać o skórę wokół stomii i radzić sobie z ewentualnymi powikłaniami, takimi jak infekcje czy obtarcia.
Problemy fizyczne
Osoby z stomią mogą doświadczać różnych problemów fizycznych, takich jak wyciek kału lub moczu, podrażnienia skóry wokół stomii, czy powstawanie przetok. Regularna ocena stanu zdrowia oraz konsultacje z lekarzem są niezbędne dla rozpoznania i leczenia ewentualnych powikłań.
Stomia jest istotną procedurą chirurgiczną, która może znacząco poprawić jakość życia osób z chorobami jelitowymi, moczowymi oraz innymi schorzeniami wymagającymi nietypowego odprowadzania kału lub moczu. Pomimo wyzwań z nią związanych, odpowiednie wsparcie medyczne, psychologiczne oraz edukacja mogą pomóc pacjentom skutecznie przystosować się do życia z stomią i cieszyć się aktywnym życiem.