Parathormon – co to jest i jakie pełni funkcje w organizmie?

Parathormon (PTH) to hormon odpowiedzialny za regulację poziomu wapnia i fosforu w organizmie.

Jest to białkowy hormon peptydowy wytwarzany przez przytarczyce, ma istotne znaczenie dla utrzymania homeostazy minerałowej w organizmie człowieka.

Produkcja i sekrecja

Przytarczyce, niewielkie gruczoły umiejscowione na tarczycy, są głównym miejscem produkcji parathormonu. Poziom parathormonu w organizmie regulowany jest głównie przez stężenie wapnia w surowicy krwi. Gdy poziom wapnia spada, przytarczyce zaczynają wydzielać parathormon, co prowadzi do zwiększenia poziomu wapnia poprzez działanie na kości, nerki i przewód pokarmowy.

Funkcje parathormonu

Parathormon pełni wiele istotnych funkcji w organizmie:

Regulacja poziomu wapnia

Parathormon zwiększa poziom wapnia we krwi poprzez działanie na kości, gdzie pobudza resorpcję kości, na nerkach, gdzie zwiększa reabsorpcję wapnia w kanalikach nerkowych, oraz na przewód pokarmowy, gdzie zwiększa wchłanianie wapnia z jelit.

Regulacja poziomu fosforu

PTH obniża stężenie fosforanów w surowicy poprzez hamowanie ich reabsorpcji w kanalikach nerkowych oraz przez zwiększenie wydalania fosforu z moczem.

Wpływ na metabolizm witaminy d

Parathormon stymuluje syntezę aktywnej postaci witaminy D (kalcytriol) w nerkach, co przyczynia się do zwiększenia wchłaniania wapnia z jelit.

Zaburzenia związane z parathormonem

Hiperparatyreoza

Stan, w którym dochodzi do nadmiernej produkcji parathormonu przez przytarczyce, prowadzący do zwiększenia stężenia wapnia we krwi (hiperkalcemia). Może prowadzić do takich objawów jak osłabienie kości, kamica nerkowa, osłabienie mięśni, nudności, wymioty oraz inne objawy.

Hipoparatyreoza

Stan, w którym dochodzi do niedoboru parathormonu, co prowadzi do niedoboru wapnia we krwi (hipokalcemia). Objawy mogą obejmować drgawki, skurcze mięśni, mrowienie w dłoniach i stopach, a w przypadkach ciężkich może wystąpić arytmia serca oraz inne powikłania.
Parathormon jest kluczowym hormonem regulującym homeostazę wapnia i fosforu w organizmie. Jego właściwa produkcja i działanie są niezbędne dla zachowania prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zaburzenia w wydzielaniu lub działaniu parathormonu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia, dlatego ważne jest monitorowanie poziomu tego hormonu oraz odpowiednie leczenie w przypadku jego zaburzeń.