Co to jest ph i dlaczego jest tak istotne?

Prawdopodobnie każdy z nas słyszał o pojęciu “pH”, szczególnie jeśli kiedykolwiek interesowaliśmy się chemią, biologią czy nawet pielęgnacją skóry.
Ale co tak naprawdę oznacza to tajemnicze “pH” i dlaczego jest tak istotne dla naszego zdrowia i codziennego funkcjonowania?
Definicja ph
Na początek, pojęcie pH odnosi się do skali, która mierzy kwasowość lub zasadowość substancji. Skala ta została stworzona przez duńskiego chemika Sorena Sorensen w 1909 roku i od tego czasu jest powszechnie używana w laboratoriach na całym świecie.
Wartość pH mieści się w przedziale od 0 do 14, gdzie:
- Wartości od 0 do 6,9 oznaczają kwasowość,
- Wartość 7 oznacza obojętność,
- Wartości od 7,1 do 14 oznaczają zasadowość.
Znaczenie ph dla organizmów żywych
Dla organizmów żywych utrzymanie właściwego poziomu pH jest kluczowe dla zachowania homeostazy, czyli równowagi wewnętrznej. Nasze ciało jest perfekcyjnie dostosowane do funkcjonowania w określonym zakresie pH, zarówno wewnątrz komórek, jak i w płynach ustrojowych.
Przykładowo, pH naszej skóry ma istotne znaczenie dla jej kondycji i zdrowia. Kwaśne pH pomaga w ochronie przed bakteriami i utrzymaniu naturalnej bariery ochronnej skóry. Z kolei zmiana pH może prowadzić do różnych problemów skórnych, takich jak trądzik czy podrażnienia.
Podobnie, pH naszego układu pokarmowego wpływa na proces trawienia i wchłaniania składników odżywczych. Zbyt kwaśne lub zbyt zasadowe środowisko może prowadzić do problemów trawiennych i nieprawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego.
Mierzenie ph
W laboratoriach i w niektórych aplikacjach codziennego życia stosuje się różne metody pomiaru pH. Jedną z najpopularniejszych jest zastosowanie wskaźników pH, które zmieniają kolor w zależności od stopnia kwasowości lub zasadowości roztworu. Przykładem takiego wskaźnika jest fenoloftaleina, która przyjmuje różne barwy w zależności od pH roztworu.
Współcześnie powszechnie stosowane są również elektroniczne mierniki pH, które precyzyjnie określają wartość pH za pomocą elektrod umieszczonych w badanej substancji.
Zakresy ph w różnych substancjach
Poniżej przedstawiono przybliżone wartości pH niektórych powszechnie występujących substancji:
- Woda oczyszczona: pH 7
- Sok cytrynowy: pH 2
- Woda sodowa: pH 11
- Kawa: pH 5
- Krew: pH 7,35–7,45
- Kwaśne deszcze: pH 4,5–5,5
Choć pojęcie pH może wydawać się trudne do zrozumienia na pierwszy rzut oka, jego znaczenie dla naszego zdrowia i codziennego funkcjonowania jest niezaprzeczalne. Właściwy poziom pH jest kluczowy dla utrzymania homeostazy w organizmach żywych oraz dla zachowania odpowiedniego stanu wielu substancji, od produktów spożywczych po produkty chemiczne. Dlatego warto zrozumieć to pojęcie i monitorować pH w naszym otoczeniu oraz organizmach, aby dbać o nasze zdrowie i dobre samopoczucie.