Co to jest celiakia: objawy, diagnoza i leczenie

Celiakia jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną, która dotyka jelita cienkiego i jest spowodowana nietolerancją glutenu.

Gluten to białko występujące w pszenicy, jęczmieniu, żywie i niektórych innych zbóż. Osoby z celiakią doświadczają reakcji autoimmunologicznej, która uszkadza kosmki jelitowe, prowadząc do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych.

Objawy celiakii

Objawy celiakii mogą być zróżnicowane i występować zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. U niektórych osób mogą one być bardzo łagodne, podczas gdy u innych mogą prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych. Typowe objawy celiakii obejmują:

Problemy gastryczne

Wzdęcia, biegunka, zaparcia, bóle brzucha, zgaga i nudności są częstymi objawami celiakii. Te dolegliwości mogą być łagodne lub występować w sposób przewlekły.

Zmiany wagi

Utrata wagi lub problemy z przybieraniem na wadze są częstymi objawami celiakii, zwłaszcza u dzieci.

Problemy skórne

Łuszczycowe zapalenie skóry, owrzodzenia jamy ustnej oraz wysypki skórne mogą być związane z celiakią.

Zmęczenie i osłabienie

Osoby z celiakią często skarżą się na chroniczne zmęczenie i osłabienie, nawet przy odpowiedniej ilości snu.

Anemia

Niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza lub witaminy B12 może być wynikiem złego wchłaniania składników odżywczych z powodu uszkodzenia jelit.

Diagnoza celiakii

Diagnoza celiakii może być trudna ze względu na różnorodność objawów oraz fakt, że mogą one przypominać objawy innych chorób. Podstawowym testem diagnostycznym jest badanie krwi w celu wykrycia przeciwciał przeciwko tkance komórkowej (tTG) oraz przeciwciał przeciwko endomysium (EMA). Jeśli te wyniki są pozytywne, zaleca się wykonanie biopsji jelita cienkiego, aby potwierdzić diagnozę poprzez ocenę uszkodzenia kosmków jelitowych.

Leczenie celiakii

Jedynym skutecznym sposobem leczenia celiakii jest eliminacja glutenu z diety. Nawet małe ilości glutenu mogą prowadzić do uszkodzenia jelit i pogorszenia objawów. Większość osób z celiakią doświadcza poprawy stanu zdrowia po wprowadzeniu diety bezglutenowej. Wraz z eliminacją glutenu z diety ważne jest także monitorowanie stanu odżywienia i stosowanie suplementów, jeśli zachodzi taka potrzeba.
Celiakia jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną, która może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, jeśli nie jest właściwie leczona. Rozpoznanie celiakii wymaga zrozumienia objawów oraz przeprowadzenia odpowiednich badań diagnostycznych. Leczenie polega głównie na eliminacji glutenu z diety, co prowadzi do poprawy stanu zdrowia i jakości życia osób dotkniętych tą chorobą. W miarę postępów w badaniach medycznych nadzieją jest także rozwój nowych terapii, które mogą wspomóc leczenie celiakii.