Co to hidżra?

Definicja i znaczenie hidżry

Hidżra, znana również jako hijra, to termin wywodzący się z języka arabskiego, który oznacza “emigrację” lub “ucieczkę”.

W kontekście islamskim hidżra odnosi się do kluczowego wydarzenia w historii islamu – emigracji proroka Mahometa i jego zwolenników z Mekki do Medyny w 622 roku n.e. To wydarzenie nie tylko miało głęboki wpływ na rozwój islamu jako religii, ale również stało się początkiem islamskiego kalendarza.

Hidżra w kontekście historycznym

Hidżra Mahometa z Mekki do Medyny była odpowiedzią na nasilające się prześladowania, które prorok i jego zwolennicy doświadczali ze strony mieszkańców Mekki. W Mekce Mahomet głosił monoteizm, co spotkało się z oporem ze strony politeistycznych przywódców miasta. Prześladowania stały się na tyle dotkliwe, że Mahomet zdecydował się na emigrację do Medyny, gdzie znalazł schronienie i wsparcie.
W Medynie Mahomet nie tylko zdołał zapewnić bezpieczeństwo swoim zwolennikom, ale także rozpoczął budowanie wspólnoty muzułmańskiej. To wydarzenie jest uważane za punkt zwrotny w historii islamu, ponieważ pozwoliło na swobodniejszy rozwój religii i ustanowienie podstaw przyszłego kalifatu.

Kalendarz islamski i jego związek z hidżrą

Rok 622, kiedy odbyła się hidżra, został uznany za pierwszy rok kalendarza islamskiego, zwanego kalendarzem hidżry (kalendarzem muzułmańskim). Ten kalendarz oparty jest na cyklu księżycowym, a jego lata są krótsze od lat kalendarza gregoriańskiego, co powoduje przesunięcia dat świąt islamskich względem kalendarza zachodniego.
Pierwszy dzień pierwszego miesiąca kalendarza islamskiego, Muharram, jest uznawany za początek ery hidżry. Obliczanie lat według kalendarza hidżry jest powszechną praktyką w wielu krajach muzułmańskich i odgrywa ważną rolę w religijnych i kulturowych obchodach.

Hidżra w szerszym kontekście kulturowym

Termin hidżra nie ogranicza się jedynie do historycznej emigracji Mahometa. W szerszym kontekście oznacza każdą formę migracji lub przeprowadzki, która jest motywowana potrzebą ochrony religii, kultury czy wartości. W literaturze i dyskursie islamskim hidżra może być używana do opisania ruchów ludności, które mają na celu zachowanie tożsamości religijnej w obliczu prześladowań lub trudnych warunków.
Ponadto, w kulturze hinduskiej i południowoazjatyckiej, słowo “hijra” (pisane także jako “hijra”) odnosi się do specyficznej społeczności osób trzeciej płci. Hijras to społeczność uznawana za odrębny gender, który nie jest ani mężczyzną, ani kobietą. Choć ich sytuacja społeczna i prawna różni się w zależności od kraju, hijras odgrywają znaczącą rolę kulturową i religijną w wielu społecznościach w Indiach, Pakistanie i Bangladeszu.

Współczesne znaczenie hidżry

Hidżra jako koncept emigracji i ochrony wartości religijnych jest nadal aktualna. Współcześnie wiele społeczności muzułmańskich, zwłaszcza mniejszości żyjących w krajach niemuzułmańskich, odwołuje się do idei hidżry jako symbolu dążenia do ochrony swojej tożsamości religijnej i kulturowej. Hidżra przypomina o potrzebie solidarności i wsparcia w obliczu wyzwań i prześladowań.
Z drugiej strony, w kontekście społeczności hijra w południowej Azji, walka o prawa i akceptację społeczną pozostaje kluczowym wyzwaniem. Hijras często borykają się z marginalizacją i dyskryminacją, a ich historia i tradycje są często niewłaściwie rozumiane lub niedoceniane przez resztę społeczeństwa.
Hidżra jest terminem o bogatym i zróżnicowanym znaczeniu, obejmującym zarówno kluczowe wydarzenie w historii islamu, jak i szersze zjawiska migracji i ochrony tożsamości religijnej i kulturowej. Zrozumienie hidżry wymaga spojrzenia na jej historyczne, kulturowe i współczesne aspekty, które razem tworzą obraz zjawiska o wielkim znaczeniu dla wielu społeczności na całym świecie.