Co to jest matcha

Matcha to wyjątkowa odmiana zielonej herbaty, która wyróżnia się nie tylko swoim intensywnym smakiem, ale także bogatą historią i licznymi korzyściami zdrowotnymi.

W ostatnich latach stała się niezwykle popularna na całym świecie, zarówno jako napój, jak i składnik kulinarny. W artykule przybliżymy, czym jest matcha, jak się ją produkuje, jakie ma właściwości oraz jak można ją wykorzystać w codziennym życiu.

Historia i pochodzenie matcha

Matcha ma swoje korzenie w starożytnych Chinach, gdzie pierwsze wzmianki o sproszkowanej herbacie pojawiają się już w VIII wieku. Jednak to w Japonii, w XII wieku, matcha zyskała na znaczeniu dzięki mnichowi buddyjskiemu Eisai, który przywiózł nasiona herbaty oraz wiedzę o jej uprawie i przygotowaniu. W Japonii matcha stała się integralną częścią ceremonii herbacianej (chanoyu), która jest nie tylko rytuałem spożywania herbaty, ale także formą medytacji i sztuki.

Proces produkcji matcha

Produkcja matcha jest procesem wymagającym precyzji i staranności. Zaczyna się od uprawy krzewów herbacianych (Camellia sinensis), które na kilka tygodni przed zbiorami są zacieniane, aby ograniczyć dostęp światła słonecznego. Ten zabieg sprawia, że liście wytwarzają więcej chlorofilu, co nadaje im intensywnie zielony kolor i zwiększa zawartość aminokwasów, zwłaszcza teaniny.
Po zebraniu, liście są szybko parzone, aby zatrzymać proces oksydacji, a następnie suszone i sortowane. W końcowej fazie produkcji liście są mielone na drobny proszek za pomocą tradycyjnych kamiennych młynów. Taki sposób mielenia gwarantuje, że proszek zachowuje wszystkie swoje cenne właściwości.

Właściwości zdrowotne matcha

Matcha jest nie tylko smaczna, ale także niezwykle korzystna dla zdrowia. Ze względu na specyficzny sposób uprawy i spożywania całych liści, matcha zawiera większe stężenie składników odżywczych niż tradycyjna zielona herbata. Oto kilka kluczowych korzyści zdrowotnych matcha:
Bogactwo przeciwutleniaczy: Matcha jest jednym z najbogatszych źródeł katechin, w szczególności EGCG (galusan epigallokatechiny), które mają silne działanie antyoksydacyjne. Przeciwutleniacze pomagają w walce z wolnymi rodnikami, które mogą powodować uszkodzenia komórek i przyspieszać proces starzenia.
Wspomaganie metabolizmu: Regularne spożywanie matcha może przyspieszyć metabolizm i wspierać spalanie tłuszczu, co może być pomocne w utrzymaniu zdrowej wagi.
Redukcja stresu i poprawa koncentracji: Zawarta w matcha teanina ma działanie relaksujące i uspokajające, pomagając jednocześnie w poprawie koncentracji i uwagi. Dlatego matcha jest często stosowana przez osoby medytujące i pracujące umysłowo.
Detoksykacja organizmu: Matcha zawiera chlorofil, który wspomaga detoksykację organizmu, pomagając w usuwaniu toksyn i metali ciężkich.

Jak przygotować matcha

Przygotowanie matcha to rytuał sam w sobie, który wymaga pewnej wprawy. Oto podstawowe kroki do przygotowania tradycyjnego naparu z matcha:
Odmierzanie: Za pomocą specjalnej bambusowej łyżeczki (chashaku) odmierza się około 1-2 gramy matcha (około jednej łyżeczki do herbaty).
Przesiewanie: Przesiewanie matcha przez sitko pomaga uniknąć grudek i zapewnia gładką konsystencję naparu.
Dodanie wody: Do czarki (chawan) z matcha dodaje się niewielką ilość gorącej wody (około 70-80°C), aby uniknąć gorzkiego smaku, który może powstać przy zbyt wysokiej temperaturze.
Mieszanie: Używając bambusowej trzepaczki (chasen), energicznie ubija się herbatę w kształcie litery “W”, aż do uzyskania gładkiej, pieniącej się konsystencji.

Zastosowanie matcha w kuchni

Matcha znalazła swoje miejsce nie tylko w tradycyjnej ceremonii herbacianej, ale także w nowoczesnej kuchni. Można ją dodawać do różnych potraw i napojów, takich jak:
Matcha latte: Popularny napój przygotowywany z matcha, mleka (lub jego roślinnych zamienników) i opcjonalnie słodzika.
Smoothie i koktajle: Dodatek matcha do smoothie wzbogaca je o antyoksydanty i dodaje energetycznego kopa.
Desery: Matcha świetnie komponuje się z deserami, takimi jak lody, ciasta, ciasteczka czy puddingi, nadając im unikalny smak i kolor.
Potrawy wytrawne: Matcha można używać jako przyprawę do makaronów, ryżu czy nawet sosów, co dodaje im nie tylko smaku, ale i wartości odżywczych.
Matcha to wyjątkowa herbata, która oferuje znacznie więcej niż zwykły napar. Jej bogata historia, skomplikowany proces produkcji oraz liczne korzyści zdrowotne czynią ją wyjątkowym napojem, który zdobywa coraz większą popularność na całym świecie. Dzięki swoim wszechstronnym zastosowaniom w kuchni, matcha może być wspaniałym dodatkiem do codziennej diety, dostarczając nie tylko walorów smakowych, ale także prozdrowotnych korzyści. Jeśli jeszcze nie próbowaliście matcha, warto ją poznać i włączyć do swojego menu.