Chanuka: Święto Świateł i wolności

Chanuka, znane również jako Święto Zapalenia Świec, jest jednym z najważniejszych świąt w kalendarzu żydowskim.

Obchodzone przez osiem dni, to święto ma głębokie znaczenie zarówno historyczne, jak i duchowe dla społeczności żydowskiej na całym świecie.

Pochodzenie i historia

Historia Chanuki sięga czasów starożytnych, a jej korzenie są silnie zakorzenione w historii narodu żydowskiego. Święto upamiętnia wydarzenia z drugiego wieku p.n.e., kiedy to żydowska wspólnota powstawała przeciwko władzy hellenistycznej.

Rozbicie się królestwa judy

W 175 p.n.e., Judea, ówczesne terytorium żydowskie, znalazła się pod panowaniem Seleucydów, greckiej dynastii hellenistycznej. Wprowadzono tam politykę hellenizacji, która miała na celu zniszczenie tradycji i religii żydowskiej.

Opresja i bunt

Podczas panowania Antiocha IV Epifanesa, Żydzi byli zmuszani do przyjmowania greckich obyczajów i praktyk religijnych, włączając w to kult pogański. Sytuacja ta doprowadziła do buntu Makkabeuszów, żydowskiej partyzantki, której przywódcą był Juda Makkabeusz.

Zwycięstwo i oczyszczenie Świątyni

Po trwających trzy lata walkach, Makkabeusze odzyskali kontrolę nad Jerozolimą i Świątynią Jerozolimską. Po zdobyciu świątyni, odkryli, że została ona zbezczeszczona przez hellenistów. Zgodnie z tradycją, Makkabeusze oczyszczali świątynię, usuwając wszelkie znaki profanacji.

Cud zapalenia Świec

Według legendy, podczas oczyszczania świątyni, Makkabeusze znaleźli tylko jedno naczynie z oliwą, wystarczające na jedno zapalenie świec. Mimo to, świeczniki paliły się przez osiem dni, co było cudem uważanym za Boże znak błogosławieństwa.

Obchody i tradycje

Obchody Chanuki skupiają się przede wszystkim na zapalaniu menory, specjalnego świecznika używanego tylko podczas tego święta. Każdego wieczora, przez osiem kolejnych dni, zapala się kolejną świecę, rozpoczynając od jednej i dodając kolejną aż do osiągnięcia pełnej liczby ośmiu świec.

Chanukiada i potrawy

Tradycyjne dania, takie jak latkes (placuszki ziemniaczane) i sufaganiyot (pączki), są również istotną częścią obchodów Chanuki. W niektórych społecznościach odbywają się także różnego rodzaju festiwale, koncerty, czy występy teatralne, znane jako “chanukiada”.

Symbolika i przekaz

Chanuka niesie ze sobą głęboki przekaz o wolności, oporze wobec ucisku oraz niezłomnej wierze. Świece zapalane podczas tego święta symbolizują nadzieję, światło w ciemnościach oraz siłę wiary.
Chanuka jest nie tylko świętem religijnym, ale także czasem refleksji nad wartościami wolności, walki o własną tożsamość oraz siły ludzkiego ducha. Jego obchody przypominają o odwadze i determinacji Makkabeuszy oraz o cudzie, który miał miejsce w starożytności. Dla społeczności żydowskiej na całym świecie jest to czas radości, wspólnoty i nadziei na lepszą przyszłość.